Ayı mantarı, Boletaceae familyasından, yenilebilen bir mantar türüdür. Latince adı Boletus edulis olan bu mantar en beğenilen mantarlardan biridir. Sote, makarna sosu, çorba, hatta çiğ olarak yenebilir.
Ayı mantarı, halk arasında porçini mantarı, çörek mantarı veya “bolet mantarı” isimleriyle de bilinmektedir. Ülkemizde yaygın olarak yetişen ayı mantarının etli şapka kısmı, sap kısmından daha koyu renklidir. Islakken parlar ve hafif yapışkandır. Rengi değişken, kestane veya soluk kahverengidir.
Ayı Mantarı Özellikleri
Ülkemizde yaygın olarak yetişen ayı mantarının şapka kısmı etlidir ve sap kısmından daha koyu renklidir. Ayı mantarının şapka kısmı 10-20 cm genişliğe ulaşır. Genel olarak şekli yarım küre biçimindedir.
Henüz kültürel olarak üretimi bulunmamaktadır. Pek çok ülkede bu türün kültürel şartlarda üretimleri üzerine çalışmalar yürütülmektedir. Bazı ülkelerde oldukça değerli bir mantar türüdür.
Ayı mantarı diğer tüm mantarlar gibi büyük bir kısmı sudan oluşan bir mantardır. Bu nedenle diyet yapanlar için önemli bir besindir. 100 gr ayı mantarı 20-40 arası kalori değerine sahiptir ve düşük yağ ve karbonhidrat değerleri içerdiği için kalp ve damar hastalarının tüketmesi tavsiye edilmektedir.
Ayı mantarı hızlı bozulabildiği için toplandığı gün tüketilmelidir. Hayvanlar tarafından ısırılmış ya da topraktan koparılmış mantarlar toplanmamalıdır.
Potasyum, fosfor, kalsiyum ve demir mineralleri yönünden zengin olan ayı mantarı; B1, B2, B3, B5 ve B7 vitaminleri sayesinde çocukların gelişiminde rol oynamaktadır. Bünyesinde barındırdığı zengin folik asit bakımından kansızlık hastalığına iyi gelebilmektedir.
Ayı Mantarı Nerede Yetişir ?
Ayı mantarı, haziran – kasım ayları arasında özellikle Karadeniz Bölgesi’nde bol miktarda yetişmektedir. Meşe, kayın, çam gibi ağaçların altında ve çevresinde görülebilmektedir. Bunun yanında yol kenarlarında, asitli topraklarda da ayı mantarına rastlanabilmektedir.
Tavsiye Yazı : Mantar Toplarken Nelere Dikkat Edilmelidir ?
Yere düşen kahverengi meşe ve kayın yapraklarının altında bulunması çok da kolay olmayan bu mantarı toplamak ciddi bir göz alışkanlığı istemektedir.
Toplanma mevsimi genel olarak Haziran – Kasım ayları arasındadır.
Ayı mantarı, toplandıktan sonra ortalama 8 saat içinde tekrar yetişmektedir. Ayrıca taze ayı mantarı günde ebat olarak yaklaşık % 100 büyüme gösterebilir.
Ayı Mantarı Nasıl Saklanır ?
Ayı mantarı taze olarak buzdolabında kurumayacak şekilde 5 gün saklanailir. Bu süre içinde tazeliğini koruyacaktır. Ancak 5 gün içinde tüketme şansınız yoksa fırınladıktan sonra derin dondurucuda veya yağ içinde saklanabilir.
Ayı Mantarı Fiyatı Nedir ?
Neredeyse tüm taze gıda maddeleri gibi mantar fiyatları da toplanan mevsime ve toplanan mantar miktarına göre değişir. Ancak taze toplanmış ayı mantarı fiyatı 2024 yılı için yaklaşık 50-60 Tl arasında değişir. Kurutulmuş ayı mantarı fiyatı ise 50 gr’ı 100-150 tl arasındadır.
Tüm doğal mantarlar, doğada bulunan zehirli mantarlar ile karıştırılabilir. Bu sayfadaki fotoğraflar ve açıklamalar, örnek ve bilgilendirme amaçlıdır. Bu sayfadaki bilgileri kullanarak mantar toplamayın. Zehirli ve yenilebilen mantarları birbirinden ayırt etmek bazen çok zor olduğundan yabani mantarlar sadece uzmanlar tarafından toplanmalıdır.