İstiridye Mantarı Mantarhane Kurulumu

İstiridye mantarı üretimi, her ne kadar zor ve dikkat isteyen bir iş olsa da belirli şartlar sağlandığından kendi kendine ilerleyen bir iştir. İstiridye mantarı üretimindeki en önemli koşullardan biri de istiridye mantarı üretim tesisinin mantar üretim şartlarına uygun olmasıdır. Bununla beraber tesis kurulum maliyeti de önemli bir gider olarak istiridye mantarı üreticilerinin önüne çıkmaktadır.

İstiridye mantarı üretimi hakkında detaylı bilgiyi istiridye mantarı yetiştirme şartları yazımızda okuyabilirsiniz.

İstiridye mantarı üretimi yapmadan önce mantarın doğal ortamda nasıl yetiştiğini iyi anlamak gerekir. İstiridye mantarı doğada kavak ve kayın ağacı köklerinde, nemli, serin, oksijeni bol ve karanlık ortamda yetişen bir mantardır. Dolayısıyla en ideal yetişme koşulları da doğal ortamındakine yakın olmalıdır.

Bu bilgilerden yola çıkarak kuracağımız tesisin ;

• Nemli.
• Serin, soğuk.
• Oksijen alabilen.
• Karanlık ve gerektiğinde aydınlık olması gereklidir.

Tüm bu özellikleri karşılamak amacıyla kullanacağımız malzeme ve ekipman, istiridye mantarı tesis kurulum maliyeti üzerinde etkili olacaktır.

İstiridye mantarı tesis kurulum maliyetlerini karşılamak için istiridye mantar hibe imkanlarını inceleyebilirsiniz.

Üretim Ortamı ve İzolasyon

İstiridye mantarı serin ve nemli ortamda yetişen bir üründür. Dolayısıyla maliyetleri azaltmak ve verimli bir üretim elde etmek için ürettiğimiz serin ve nemli havayı dış iklim etkilerinden korumamız gerekir. Ayrıca üretim tesisinin iklim şartlarına göre kontrolsüz şekilde etkilenmesi mantar üretimini ciddi şekilde etkileyecektir.

İstiridye mantarı üretimi sıklıkla betonarme bodrum katlarında veya izolasyonlu çadırlarda gerçekleştirilir. Sera çadırları kesinlikle istiridye mantarı üretimi için uygun değildir.

Betonarme kapalı bir alanda, eğer üzerinde çatı varsa yani doğrudan sıcak ve soğuk etki etmiyorsa pencere yalıtımı sağlanarak yeterli izolasyon sağlanabilir. Bu işlemler kurulum maliyetine yok denecek kadar az etki edecektir.

Ancak özel üretim izolasyonlu üretim çadırları en büyük maliyet kalemlerinden biridir.

Öncelikle üretim yapacağınız alanın büyüklüğünü belirlemeniz gerekir. Bu alana göre çadır ve izolasyon maliyetleri değişecektir. İzolasyon malzemesi olarak en az 5 cm kalınlığında cam yünü veya taş yünü malzeme kullanılmalıdır.

100 m² bir istiridye mantarı çadırı, yaklaşık 5 metre yükseklikte olacak şekilde izolasyonlu olarak 20 bin TL civarına üretilebilmektedir. Bu konuda mutlaka farklı izolasyonlu çadır üretimi yapan firmalar ile iletişim kurarak fiyat almanızı öneririm.

Bununla beraber 100 m² bir üretim çadırının zemini için de en az 10 cm kalınlığında beton dökülmelidir. 100 m²’lik bir alana 10 cm kalınlığında beton dökmek için 10 m³ çimento gerekecektir. En ucuz hazır beton m³ fiyatını yaklaşık olarak 150 TL olarak düşünürsek zemine dökülecek beton maliyeti de 1500 TL olacaktır.

İklimlendirme

İstiridye mantarı, üretim sürecinin çeşitli evrelerinde 12-30 derece arasında sıcaklığa ihtiyaç duyar. Bu da sadece soğutma değil ısıtma sistemine de ihtiyaç olduğunu gösterir.

İstiridye mantarı tesisi kuracağınız bölgenin iklimine göre ısıtma ve soğutma için kullanacağınız sistem farklılık gösterecektir.

Öncelikle istiridye mantarının sağlıklı ve verimli şekilde yetişmesi için gereken 12 derece gibi sıcaklıkları duvar veya salon tipi klimalar ile elde etmenin mümkün olmadığını hatırlatmak gerekir.

Klimalar, en düşük 18 derece sıcaklığa kadar soğutma yapabilir.

Bu durumda elbette mantar üretimi yapabilirsiniz ancak ürettiğiniz mantar daha az dayanıklı, lezzetli ve rengi sarıya yakın olacaktır.

100 m² bir üretim çadırı için en az 2 adet salon tipi klima gereklidir. Bu da ortalama olarak 10 Bin TL tutacaktır. Ancak yukarıda da bahsettiğim gibi klima yerine iklimlendirme cihazı kullanmak üretim açısından daha doğrudur.

Isıtma için de bu iklimlendirme cihazı kullanılabileceği gibi kalorifer sistemi de kurulabilir.

Nemlendirme

İstiridye mantarı, kuluçka döneminde %70, hasat döneminde ise %80 nem ihtiyacı olan bir mantardır. Yani üretim tesisinin içi sürekli nemli olmalı, nem oranı ayarlanabilmelidir. Nemlendirme konusunda sıklıkla göz ardı edilen bir konu da istiridye mantarının yapraklarına doğada çiğ dediğimiz su zerreciklerinin günde 1 defa temas etmesi büyüme hızını çok büyük oranda arttıracak olmasıdır.

Tüm bu nem ve yapay çiğ olayını sağlamak için sisleme cihazı en uygun cihazdır. 100 m² bir üretim çadırı için 500 TL ile 5000 TL arasında sisleme cihazları bulmak mümkündür. Cihaz tipine göre fiyatı değişecektir.

Nemlendirme işlemini su, hortum veya pompalı ilaçlama cihazları ile yapmak mümkün değildir. Sisleme cihazı 70 bar basınç ile çalışmaktadır.

Aydınlatma

İstiridye mantarı üretimi için normal beyaz floresan ışığı yeterlidir. Bunun için floresan lambalar tüm mantarların beyaz ışık alacağı şekilde konumlandırılmalıdır. Ranza veya askı sisteminde her bir sıranın arasına lambalar gelecek şekilde floresan sayısı belirlenebilir.

Ayrıca sürekli üretim çadırında bulunmayacağınız için aydınlatma sisteminin zaman ayarlı olması önemlidir.

Havalandırma

İstiridye mantarı, kuluçka döneminden sonra havaya dakikada milyonlarca mantar sporu bırakarak ortamdaki oksijen miktarının azalmasına neden olur. Bu da mantar üretimini olumsuz etkileyip üretimin durmasına, mantar tipinin bozulmasına yol açar.

Bu nedenle mantarhanenin sürekli olarak sporlu havadan temizlenmesi gereklidir. Havalandırma için en etkili yöntemlerden biri kirli havayı fanlar aracılığı ile dışarı atıp içeri serbest hava girişi sağlamaktır.

İstiridye mantarı, üzerine doğrudan hava akımı geldiğinden birkaç saat içinde kurur. Dolayısıyla havalandırma sistemi kesinlikle mantar üzerine hava üflememelidir. Bu nedenle hava akışı içeriden dışarıya doğru olmalı, içeri giren temiz hava da mantarların üzerine gelmeden tüm alana yayılmalıdır.

100 m² bir üretim çadırı için en az 2 adet 50 cm çapında fan yeterli olacaktır. Bu fanları otomatik olarak birkaç saat arayla çalıştırmanız gereklidir. Yani havalandırma için de zaman ayarlı elektrik ekipmanı kullanılması şarttır.

Askı, Ranza Sistemi

Üretim alanından maksimum yer verimi elde edebilmek için istiridye mantarı kompost torbaları dikey olarak üst üste dizilmelidir. Ancak aralarında boşluk olması gerektiğinden askı veya ranza sistemi yapılabilir.

Askı sistemi betonarme yapılarda kolon ve kirişlerdeki askılara mantar kompostlarını asarak uygulanan bir yöntemdir. Maliyeti daha düşük olsa da çadır tipi üretim alanlarında uygulanamaz.

Çadır alanlarında ise en uygun yöntem ranza sistemidir. Ranza sisteminde kare profiller ile kompost poşetlerinin üzerinde duracağı raf veya ranzalar yapılarak uygulanır. Bu yöntemin maliyeti 100 m² bir üretim çadırı için yaklaşık 5000 TL civarında olacaktır. Ancak kaynak ve kesme işlemlerini kendiniz yaparak sadece malzeme masrafı ile daha düşük maliyetlerde bu işi yapabilirsiniz.

İstiridye mantarı çadırı kurulumu onlarca belki yüzlerce farklı detay gerektiren zor bir iştir. Bu yazıda sadece nelere dikkat etmeniz gerektiği hakkında bilgi verilmiştir. Unutmayın ki en başta yapmayı atladığınız bir sistem, üretim sırasında yapılamayacağı için aylarca süren istiridye mantarı üretiminize zarar verebilir, belki de tamamen olumsuz olmasına yol açabilir.