Kazayağı mantarı, Cantharellaceae familyasından yenebilen bir mantar çeşitleri arasındadır. Latince adı Cantharellus cibarius olan bu mantar lezzetli bir mantardır. Tuz ve baharatla beraber kızgın yağda kızartıldığı zaman çok lezzetli olur.
Kazayağı mantarı, şapkası sarı veya turuncu renkli ve huni şeklindedir. Bir çok bölgede yetişir ve farklı bölgelerde Sarıkız Mantar gibi farklı isimlerle bilinir. Tavuk Mantarı, Tavukbacağı Mantarı, Meşe Mantarı, Horoz Mantarı veya Fener Mantarı olarak da adlandırılır. Bolu yöresinde Cücekız Mantarı, Ünye yöresinde ise Tavuk Tirmidi olarak bilinir. Kastamonu yöresinde Meşe Kızılı olarak adlandırılmaktadır.
Kazayağı Mantarı Özellikleri
Kazayağı mantarının şapkası topaç şeklinde tümsek, sonra yayvan ve huni şeklindedir. Kenarı dalgal ve içeri doğru kıvrıktır. Lameller sap üzerinde devam eder. Sapı ise kısa ve sağlamdır. Şapka ile aynı renktedir. Etli ve aşağı doğru daralır.
Kazayağı mantarının etli kısmı katı lifli ve sarı renktedir. Tadı baharat veya fındığı andırır. Çiğ yenildiğinde ise karabiber tadındaki kokusu ile kurumuş kayısıya benzer. Sapının alt bölümünden şapkanın ucuna kadar uzanan buruşuk yapı bu mantarın belirleyici bir özelliğidir. Genelde larva barındırmaz.
Kazayağı Mantarı Faydaları
Kazayağı mantarı yüksek oranda C vitamini ve Potasyum içerir. Ayrıca iyi bir D vitamini kaynağıdır. Bağışıklığı ve vücut direncini arttırdığı bilinmektedir. Bu özelliği nedeniyle Avrupa’da 16. yüzyılda ilaç olarak kullanılmıştır. Bugün de bağışıklık ve direnç arttırıcı ilaç üretiminde ham madde olarak kullanılır.
Kazayağı Mantarı nerede yetişir ?
Kazayağı mantarı orta ve batı karadeniz bölgesi başta olmak üzere Karadeniz Bölgesi ve Marmara Bölgesi’nin Karadenize yakın ormanlarında yetişir. Her cins ormanda, nemli humuslu topraklarda, yaprak ve çayırlar arasında büyük kümeler halinde bulunur. Bol yağmura ihtiyaç duyan bu mantar ağırlıklı olarak ilkbahar ve sonbahar aylarında bulunabilir.
Toplanma mevsimi genel olarak Mayıs – Kasım ayları arasındadır.
Sonbahardan ilkbahara kadar genelde yaprak döken ağaçların yoğun olduğu ormanlarda bolca bulunur.
Dünyada Kuzey Avrupa, Kuzey Amerika ve Meksika, Orta Asya’da Türkiye ve Himalaya dağları arasındaki bölgede ve Afrika’nın bazı bölgelerinde bulunabilir.
Tüm doğal mantarlar, doğada bulunan zehirli mantarlar ile karıştırılabilir. Bu sayfadaki fotoğraflar ve açıklamalar, örnek ve bilgilendirme amaçlıdır. Bu sayfadaki bilgileri kullanarak mantar toplamayın. Zehirli ve yenilebilen mantarları birbirinden ayırt etmek bazen çok zor olduğundan yabani mantarlar sadece uzmanlar tarafından toplanmalıdır.